MAHKEME KARARI İLE ERİŞİME ENGELLENMESİNE HÜKMEDİLEN İÇERİKLERİ KALDIRMAYAN İNTERNET SİTELERİNE CEZA GELİYOR!
İnternet ortamında yapılan yayın nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişiler internet sitesinin ilgili bölümüne erişimin engellenmesi için Sulh Ceza Hakimliklerine başvurabilmektedirler. Hakimlik tarafından verilen erişimin engellenmesi kararı Erişim Sağlayıcıları Birliğine (ESB) gönderilerek kararın yerine getirilmesi talep edilir. ESB ise yürüttüğü koordinasyon faaliyeti kapsamında kararı üyelerine ileterek uygulanmasını sağlar. Böylelikle hukuka aykırı içeriğe Türkiye sınırları içerisinden ulaşılamaz.
Ancak HTTPS protokolünü kullanan internet siteleri için erişim engelleme işlemi teknik olarak gerçekleştirilememektedir. Bu durumda kişiler erişim engelleme kararı ile birlikte internet sitelerinin içerik sağlayıcılarına başvurmaktadırlar. Fakat içerik sağlayıcılar 5651 sayılı kanuna göre erişim engelleme kararı ile bağlı olmadıklarından bahisle hukuka aykırı içeriği yayından kaldırmayabiliyorlar. Eğer internet sitesinin yer sağlayıcısı da yurtdışında ise hukuka aykırılığı mahkeme kararı ile sabit olan bir içeriğe internet kullanıcıları ulaşabiliyor ve kişilerin mağduriyeti giderilemiyor.
İşte bu sorunu kısmen de olsa çözebilmek adına, Basın İlân Kurumu Teşkiline Dair 195 Sayılı Kanun’un 49’uncu Maddesinde Yer Alan Basın Ahlâk Esasları Hakkında Genel Kurul Kararının tadiline dair Genel Kurul Kararı Resmi Gazete’nin 15.05.2020 tarihli 31128. Sayısında yayınlanmıştır. Yeni genel kurul kararı ile Basın Ahlak Esaslarına bir yenisi daha eklenmiştir.
Buna göre; bazı gazetelerin, 5651 sayılı yasaya göre “İçeriğin Çıkarılmasına veya Erişimin Engellenmesine” ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı bulunması halinde ilgili içeriği yayından kaldırması yeni bir Basın Ahlak Esası olarak düzenlemeye eklenmiştir.
Yine aynı Genel Kurul kararında bu süreç ile ilgili ayrıntılı düzenlemelere de yer verilmiştir. Basın Ahlak Esasları hakkında alınan Genel Kurul kararına göre; “Resmî İlân Ve Reklâmlar İle Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliğinin 73. Madde birinci Fıkrasının (g) ve (ğ) bentleri ile 82. Madde birinci fıkrasının (ç) bendine göre ek gösterge uygulamasından yararlanan gazeteler, kendilerine ait internet sitelerinde yayınlanan bir içerik hakkında 5651 sayılı kanuna göre içeriğin çıkarılması veya erişimin engellemesine ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı bulunması halinde ilgili içeriği yayından kaldırılmak zorundadır.
Bu gazeteler ilgili içeriği yayından kaldırmadıkları durumda başvuru üzerine Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından ilgili gazeteye 7 (yedi) gün içerisinde mahkeme kararına konu yayının kaldırılması için yazılı uyarı yapılacaktır.
Yapılan uyarıya rağmen içeriğin kaldırılmaması halinde basın İlan Kurumu Yönetim Kurulunca işlem yapılır. Yapılacak bu işlemler yine “Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun” da belirtilmiştir. Kanuna göre “Kurum tarafından o gazete veya dergiye verilecek ilan ve reklamlar, iki ayı geçmeyecek bir süre ile kesilir. Ayrıca, bu kanunla temin edilen menfaatlerden de aynı şekilde faydalandırılmaz. Ancak Genel Kurul Kararı ile bu yaptırımlar ek gösterge oranı ile sınırlandırılmıştır.
Sonuç olarak kanımızca henüz çok yeni olan bu değişikliğe göre Basın İlan Kurumundan reklam veya ilan alan gazetelerin internet siteleri hukuka aykırılığı mahkeme kararı ile ortaya çıkmış erişime engellenmesine karar verilen içerikleri karşılaşacakları yaptırımı göze alamayacakları için yayından kaldırmak zorunda kalacaklardır. Her ne kadar sorun köklü bir şekilde çözülmese de yapılan değişiklik olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmektedir.
