OYUN HUKUKU VE UYGULAMADAKİ YERİ
OYUN HUKUKU VE UYGULAMADAKİ YERİ
Dijital dünyanın insan yaşamında kapsadığı alan gün geçtikçe artmaktadır. Bu artışlar doğrultusunda hukuk sistemlerinin de dijital dünyaya entegre olma zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Entegrasyon sürecinde gerek ülkemiz gerekse diğer dünya ülkelerinde bir çok hukuk dalı türemiştir. Bilişim Hukukunun gelişimi ile başlayan sürece son zamanlarda adını duymaya başladığımız Oyun Hukuku da dahil olmuştur.
Oyun Hukuku , bilgisayar veya telefon için tasarlanan bir oyunun tasarım aşamasındaki fikir boyutundan başlayarak tüketicisine sunulması ve ardından tüketicisinin kullanımını ve kullanım esnasındaki hukuki problemlerini dahi barındıran dolayısıyla bir çok hukuk dalı ile ilişkili multi-disipliner bir daldır. Fikri Mülkiyet Hukuku, Tüketici Hukuku, Bilişim Hukuku ve hatta oyun geliştirici şirketlerin ortaya çıkması ile Ticaret Hukuku ile dahi ilişkilidir.
Temel de iki süjesi vardır: Oyun geliştiricisi ve Oyun tüketicisi. Hukuk dalının ortaya çıkmasındaki temel etken de aslında bu iki süjenin yaşamış olduğu hukuki problemlerdir Örneğin oyun geliştiricisinin yarattığı bir karakterin bir başka oyunda yer alması durumunda herhangi bir yaptırım söz konusu olacak mıdır? Veya dijital platformlardan oyun satın alan tüketici karşılaştığı problemlerde hukuki merciilere başvurabilecek midir? Yazımızda bu problemlerden bir kaçına değineceğiz.
Oyun Geliştiricisi ile Telif Hakkı İlişkisi: 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Hakkındaki Kanun(FSEK) kapsamında telif hakları “kişinin her türlü fikri emeği ile meydana getirdiği ürünler üzerinde hukuken sağlanan haklar” olarak tanımlanmaktadır. Telif hakkının konusu bazen bir resim bazen bir sembol bazen ise bir müzik bestesi olabilir. Dijital oyun olarak nitelendirdiğimiz oyunlarda birden çok karakter bulunmaktadır. Oyun geliştiricisi tarafından tasarlanan bu karakterler de elbette bu kimselerin fikri emeği ile oluşmaktadır. Keza oyunun oluşumu için yazılım kodları, çizimler, kullanılan resimler, görsel efektler ve müziklerde telif hakkının konusunu oluşturur. 5846 sayılı kanunda açıkça oyunların telif hakkına konu olacağına ilişkin açık hüküm bulunmamaktadır. İlerleyen süreçte buna ilişkin de ayrıca bir düzenleme geleceği de aşikardır.
Öte yandan oyun karakterinin veya oyun hesabının çalınması durumunda Türk Ceza Kanunu 244. Maddesinde düzenleme altına alınan “Bilişim Sistemlerindeki verileri bozma, değiştirme veya erişilmez kılma, sisteme veri yerleştirme, varolan verileri başka bir yere gönderme” suçunu işlemiş olan kimse aleyhine suç duyurusunda bulunabilirsiniz.
Oyun Tüketicisi ile Tüketici Hukuku İlişkisi: Hukuk sistemimizde tüketici “ticari veya mesleki bir amaç gütmeden hareket eden kişiler” olarak tanımlanmaktadır. Genel olarak bu kapsamdaki tüketimler de tüketicisinin satın aldığı mal kullanımı ile tüketilir ve biter. Ancak internet üzerinden mesafeli satış sözleşmesi kapsamında veya PS Store, Steam ,Epic Store gibi dijital platformlardan yapılan oyun satın alımlarda tüketimde bir devamlılık hali söz konusudur. Öte yandan yapacağınız bu oyun satın alımı da Mesafeli Satışlar Yönetmeliği’ne tabiidir ve ilgili yönetmelik kapsamında tüketiciye verilen cayma hakkı elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler veya tüketiciye anında teslim edilen gayrimaddi mallara ilişkin sözleşmelerde kullanılamamaktadır.
Oyun Tüketicisi ile Bilişim Hukuku İlişkisi: İnternet tabanlı oyunlarda oyun tüketicilerinin birden fazla olması halinde uygulamanın chat(sohbet) bölümünden yazışma imkanı bulunmaktadır. Ancak oyun tüketicilerinin bu yerden birbirlerine hakaret içeren yazılar gönderdiği, taciz içerikli mesajlar attığı, siber zorbalıkta bulunduğu sıkça duyulmaya başlandı. Hakaret, taciz, ırkçılık söylemleri gibi durumlar Türk Ceza Kanunumuzda suç olarak düzenlenmekle beraber ilgili suçun dijital oyun platformlarından işlenmesi halinde yargılamanın ne şekilde yapılacağına ilişkin açık bir düzenleme yoktur.
